10.06.2025 г.

Koordynacja Branżowa Edukacji i Nauki Ogólnopolskiego Związku Zawodowego INICJATYWA PRACOWNICZA

List poparcia

dla protestu okupacyjnego

Warszawskiego Koła Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Jako przedstawicielki i przedstawiciele komisji pracowniczych OZZ Inicjatywa Pracownicza działających na uczelniach wyższych i instytucjach naukowych w całym kraju wyrażamy poparcie dla okupacyjnego protestu studentek i studentów Uniwersytetu Warszawskiego, rozpoczętego 23 maja 2025 roku w budynku Zarządu Samorządu Studentów UW.

Wasz protest uważamy za wyraz głęboko uzasadnionego sprzeciwu wobec trwale pogarszających się warunków studiowania w Polsce. Od lat obserwujemy i doświadczamy systematycznego demontażu zaplecza socjalnego dla Społeczności Akademickiej. Polityka kolejnych władz uczelni – często wspierana przez centralne instytucje państwowe – nie tylko nie odpowiada na rosnące potrzeby społeczności akademickiej, ale coraz częściej realizuje logikę czysto rynkową: ograniczania kosztów, prywatyzowania usług wspólnych, wypychania studentek i studentów na prywatny rynek mieszkaniowy, bez względu na ich realną sytuację ekonomiczną.

Podnoszony przez Was problem braku publicznych, tanich i dostępnych stołówek to jeden z najbardziej wymownych przykładów tej polityki. Uniwersytet, który nie zapewnia studentkom i studentom taniego posiłku, nie realizuje swojej podstawowej roli, tzn. nie zapewnia warunków do nauki. Podobnie rzecz ma się z dramatycznym brakiem miejsc w akademikach oraz ich złym stanem technicznym tych obiektów. Od kilku lat obserwujemy również spychanie przez Władze, odpowiedzialności socjalnej na prywatne podmioty.

Chcemy podkreślić, że dla osób pracujących na uczelniach wyższych ta sytuacja nie jest obojętna. Doskonale wiemy, że neoliberalna restrukturyzacja szkolnictwa wyższego – oparta na oszczędnościach, outsourcingu, „wzroście konkurencyjności” jako kluczowym kryterium decyzyjnym etc. – uderza we wszystkie grupy akademickie: studentów, wykładowczynie, osoby sprzątające, pracowników ochrony, pracowników badawczo-technicznych czy osoby zatrudnione w administracji centralnej lub wydziałowej. Od lat wspólnie walczymy o godne podwyżki, stabilne zatrudnienie i uzwiązkowienie Całej Społeczności Akademickiej. Wasz protest to ważny głos w tej samej walce – walce o akademię, która jest dobrem wspólnym.

Wzywamy władze Uniwersytetu Warszawskiego do natychmiastowego rozpoczęcia dialogu ze studentkami i studentami okupującymi Budynek Zarządu Samorządu Studentów. Domagamy się realizacji ich postulatów, w tym uruchomienia tanich, publicznych stołówek w przestrzeniach uczelni oraz wdrożenia długofalowej polityki mieszkaniowej, w tym budowy nowych domów studenckich.

Zwracamy także uwagę na sytuację studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zawieszenie w prawach osób studenckich, w szczególności na podstawie niepotwierdzonych zarzutów, rodzi podejrzenie chęci wywołania efektu mrożącego dla protestów studenckich i jest niezgodne z demokratycznym prawem wyrażania sprzeciwu. Domagamy się natychmiastowego przywrócenia praw studenta osób zawieszonych.

Jednoczenie podpisujemy się pod postulatami skierowanymi do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego: utworzenia państwowego funduszu na publiczne stołówki, potępienia represji wobec aktywności studenckiej na innych uczelniach oraz zapewnienia środków na remonty akademików.

Komisja Międzyzakładowa przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu Międzyzakładowa Akademicka Komisja Inicjatywy Pracowniczej w Łodzi Komisja Międzyzakładowa OZZ IP przy Uniwersytecie Jagiellońskim

Międzyzakładowa Komisja IP w Instytutach Polskiej Akademii Nauk

Komisja Zakładowa OZZ IP przy Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Komisja Zakładowa OZZ IP przy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Komisja Zakładowa OZZ IP na Uniwersytecie Warszawskim

Komisja Zakładowa OZZ IP przy Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku Komisja Zakładowa OZZ IP przy Uniwersytecie Wrocławskim

W lutym br. komisja Inicjatywy Pracowniczej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu wsparła protest płacowy personelu administracyjnego i obsługi. Protest zakończył się 3 marca podpisaniem porozumienia pomiędzy władzami uczelni a organizacjami związkowymi. Poniżej przedstawiamy omówienie walki o podwyżki na UMK przygotowane przez prezydium komisji Inicjatywy Pracowniczej działającej na uczelni.

- Ochrona działaczy związkowych w Polsce jest fikcją - mówił na Komisji Sejmowej ds. Polityki Społecznej i Rodziny Jakub Grzegorczyk, członek Komisji Krajowej Inicjatywy Pracowniczej. Nasz związek bierze udział w pracach nad ustawą, która ma zmienić tę sytuację.

Minęły już ponad trzy lata od momentu, kiedy w czerwcu 2018 r. na polskich uczelniach rozpoczęły się protesty wobec planów reformy szkolnictwa wyższego – tzw. ustawy 2.0. Krytykowano m.in. osłabienie autonomii i demokratycznych mechanizmów wewnątrz uczelni, a także centralizację władzy w rękach rektorów, wzrost wpływu zewnętrznych interesariuszy (w tym przedstawicieli biznesu) czy marginalizację ośrodków uniwersyteckich w mniejszych miastach. Wśród postulatów sformułowanych przez powołany do życia w czasie strajku Akademicki Komitet Protestacyjny znalazły się też m.in. żądania zwiększenia nakładów na szkolnictwo wyższe, zapewnienia godnych warunków socjalnych osobom studiującym i pracującym na uczelniach oraz wzmocnienie praw pracowniczych.

Przemówienie Weroniki Parafianowicz z Komisji Zakładowej przy Uniwersytecie Warszawskim podczas pikiety "Żądamy realnych podwyżek wynagrodzeń" (Warszawa, 21 grudnia 2021 r.).

W poniedziałek 20 grudnia w całej Polsce odbyły się akcje protestacyjne pracowników i pracownic szkolnictwa wyższego. Organizatorem protestów był Związek Nauczycielstwa Polskiego, ale aktywny udział w akcjach w Warszawie i Krakowie wzięły komisje Inicjatywy Pracowniczej.

Komisje Zakładowe OZZ Inicjatywa Pracownicza przy uczelniach wyższych i PAN apelują o poprawę warunków pracy i płacy i dołączają do ogólnopolskiego protestu szkolnictwa wyższego.

Stanowisko przyjęte przez Komisję Krajową OZZ Inicjatywa Pracownicza w związku z represjami wymierzonymi w komisję naszego związku działającą na Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

W ostatnim czasie na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie doszło do anty-związkowych represji wymierzonych w komisję Inicjatywy Pracowniczej: trzy członkinie związku (w tym dwie objęte ochroną z tytułu reprezentowania związku przed pracodawcą) zostały zwolnione z pracy.

W dn. 4 listopada 2021 (czwartek) o godz. 12:00 przed budynkiem głównym Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie ul. Podchorążych 2 odbędzie się pikieta protestacyjna.

Od września 2020 r. w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie wdrażany jest wewnętrzny program restrukturyzacyjny, który w praktyce sprowadza się głównie do redukcji zatrudnienia. Zgodnie z jego założeniami docelowo ma stracić pracę ok. 140 nauczycieli akademickich i pracowników administracji. Do tej pory zwolniono z pracy kilkadziesiąt osób. Pracownicy i pracownice Uniwersytetu nie zamierzają jednak biernie przyglądać się działaniom władz – w odpowiedzi na plany restrukturyzacji powstała komisja Inicjatywy Pracowniczej.

Nieczynne żłobki, przedszkola i szkoły. Nieczynne świetlice. Nieczynne stołówki. Dziećmi, którymi do tej pory w ciągu dnia zajmowały się nauczycielki, wychowawczynie na świetlicy i panie kucharki, w czasie lockdownu musiał się zająć ktoś inny. Pandemia nałożyła na kobiety dodatkowe obciążenie: pracę opiekuńczą, którą trzeba było świadczyć jednocześnie z pracą zawodową. To jednak nie oznaczało zmniejszenia presji na efektywność. Pracownice są wciąż rozliczane z osiągniętych wyników tak, jakby w czasie pandemii nie brały na siebie dodatkowego etatu, czyli opieki nad dziećmi.

Tym tematem zajęły się członkinie komisji Inicjatywy Pracowniczej działającej w Polskiej Akademii Nauk i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Wystąpiły z apelem do ministra nauki, by uwzględnił sytuację osób pracujących naukowo i opiekujących się małymi dziećmi w czasie rozliczania ich pracy przez jednostki naukowe, w czasie rozliczania realizacji grantów i w procesie aplikowania o nowe granty oraz przy ewaluacji pracy zatrudniających je jednostek naukowych. Do ministra został wysłany list, który podpisało ponad 1600 osób.

Przedstawiamy treść listu otwartego do Rektora Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu prof. dr hab. Wojciecha Hory, w obronie naszego Kolegi, prof. Rafała Jakubowicza. List, wystosowany przez uczelniane komisje zakładowe OZZ Inicjatywa Pracownicza, podpisało dotąd 59 naukowczyń i naukowców oraz kolegialnie sześć komisji (lub ich prezydia).

W listopadzie 2020 roku minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek ogłosił, że uczelnie dostaną środki na ok. sześcioprocentowe podwyżki. Podwyżki miały być wypłacone z wyrównaniem za okres od 1 października 2020. Minister chwalił się, że rządy obozu Zjednoczonej Prawicy podniosły wynagrodzenia na uczelniach w sumie o 20% w stosunku do roku 2016. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana, a okrągłe procenty niewiele mówią o tym, jak się żyje za pensję na uczelni wyższej. Warto przypomnieć, że średnie wynagrodzenia na uczelniach w stosunku do średnich wynagrodzeń w przedsiębiorstwach jest obecnie niższe niż w 2005 roku.

Podczas ostatnich protestów przeciwko wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego ws. aborcji, zapytaliśmy kobiety zrzeszone w różnych komisjach OZZ Inicjatywa Pracownicza o to, dlaczego biorą udział w protestach i strajkach i co sądzą o samym zakazie aborcji. Poniżej prezentujemy nadesłane odpowiedzi.

Wczoraj wraz z innymi komisjami OZZ Inicjatywa Pracownicza szliśmy i szłyśmy przez Warszawę domagając się pełni praw reprodukcyjnych dla kobiet oraz poprawy warunków pracy i rozbudowy socjalnego wsparcia dla całego społeczeństwa. Pokojowy protest atakowały faszystowskie bojówki. Do najbardziej brutalnych ataków doszło przy rondzie de Gaulle’a, gdzie protestujące kobiety zostały zaatakowane między innymi gazem pieprzowym. Napadano też na osoby wracające z manifestacji. Wśród dotkniętych fizyczną przemocą jest nasz Kolega ze związku.